कमलेश ठाकुर
जनकपुरधाम,७ बैशाख । गएको चैत ३१ गते सिरहाको कल्यानपुर नगरपालिकामा तालाबन्दी भयो । नगरपालिकामा ताला लागेको एकसाता भइसक्दा पनि अझै ताला खुलेको छैन । नगरपालिकामा व्यापक अनियमिमता भएको भन्दै वडाध्यक्ष तथा कार्यपालिका सदस्यले नै कार्यवाहक नगरप्रमुख रोहिणी कुमारी यादव र प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत जयप्रसाद दासविरुद्ध नगरपालिकामा तालाबनदी गरेका हुन् । नगर प्रमुख र प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको मिलेमतोमा व्यापक अनियमिता भइरहेको असन्तुष्ट पक्षको आरोप छ ।
नौ जना वडाध्यक्ष र आठ जना कार्यपालिका सदस्यसहित १७ जनाले सामूहिकरुपमा ११ बुँदे माग अघि सारेका छन् । मनोमानी रुपमा योजना छनौट गरेको, चालू आर्थिक वर्षमा हालसम्म सामाजिक सुरक्षा, बालपोषण लगायतका भुक्तानी गर्न नसकेको भन्दै बाध्य भएर तालाबन्दी गर्नु परेको कल्याणपुर नगरपालिका १ का वडाअध्यक्ष जयराम कामतीले बताए ।
जनप्रतिनिधिले नै नगरपालिकामा तालाबन्दी गरेपछि पालिकाको सम्पूर्ण कामकाज अहिले ठप्प छ । काम विशेषले पालिका पुगेका सेवाग्राही रित्तै हात फर्किरहेका छन् । तर, सरोकारवाला निकाय मौन छ । त्यहाँ नगरपालिकामा लागेको ताला खुलाउने विषयमा कहीं कसैबाट प्रयास भएको देखिँदैन ।
सिरहाको कल्यानपुरमा जस्तै समस्या धनुषाको सबैला नगरपालिकामा पनि छ । गएको चैत ११ गते सबैला नगरपालिकामा उपप्रमुख निलुदेवी मण्डलको नेतृत्वमा तालाबन्दी भयो । विभिन्न आठ बुँदे माग राख्दै आठ जना वडाध्यक्षसहित २४ जना कार्यपालिका सदस्यले गरेको तालाबन्दी २४ दिनपछि खोलिएको छ । आमसर्वसधारणलाई असहज भएको र नगरपालिकाको काम प्रभावित भएको भन्दै वैशाख ४ गते (शनिबार) तालाबन्दी खोलिएको हो । नगरपालिकामा लगाइएको ताला खुलेपनि असन्तुष्ट पक्षको कुनै माग सम्बोधन नभएको नगर उपप्रमुख निलुदेवीले बताईन् ।
उपप्रमुख निलुदेवीका अनुसार मेयर विजयशंकर साहले चालु आर्थिक वर्षको योजना र बजेटको किताब सार्वजनिक नगरेको, गत वर्षको हरहिसाबमा पार्दशिर्ता नगरेको, शिक्षाको बजेटमा कमिसन लिएको, योजना बाँडफाँडमा एकलौटी गरेको र नगरस्तरीय योजनामा काम भन्दा बढी भ्रष्टाचार गरेका छन् ।
त्यस्तै गएको चैत ४ गते जनकपुरधाम उपमहानगरपालिका २१ कुर्थास्थित वडा कार्यालयमा पनि जनप्रतिनिधिहरुले नै तालाबन्दी गरे । वडाध्यक्ष रामेश्वर महासेठको काम कारबाहीप्रति असन्तुष्टी जनाउँदै तीनजना वडा सदस्यले १२ बँुंदे माग राख्दै कार्यालयमा तालाबन्दी गरेका थिए । वडासदस्यहरु महेन्द्र महतो, बैद्यनाथ पण्डित र ककुन्ती देवी महराले वडाध्यक्ष महासेठले मनोमानी गरेको, योजना बाँडफाँडमा एक्लौटी गरेको, हरहिसाब सार्वजनिक नगरेको र भ्रष्टाचार गरेको आरोप लगाएका थिए । तर, माग सम्बोधन नहुँदै भोलिपल्टै प्रहरीको रोहवरमा तालाबन्दी खुल्यो ।
त्यस्तै गएको कार्तिक १८ गते सर्लाहीको मलंगवा नगरपालिकामा पनि तालाबन्दी भयो । नगर प्रमुख निरसल साहको काम कारवाहीप्रति असन्तुष्टी जनाउँदै उपप्रमुख शवनम मिकरानीले तालाबनदी गरेकी थिइन् । नगरप्रमुख साहले अपारदर्शी गतिविधि गरेको, विकासका काममा मनोमानी गरेको, आफ्नो भूमिकामा समेत हस्तक्षेप गरेको आरोप उपप्रमूख शवनमको आरोप थियो । जिल्ला समनव्य समिति सर्लाहीका सभापति मेथुन चौधरीले दुवै पक्षबीच छलफल गरेर लिखित सहमति गराएपछि त्यहाँ तालाबन्दी खुलेको थियो । तर, उपप्रमुख शवनमले सहमती भएपनि व्यवहारमा अझै लागु नभएको बताएकी छन् ।
सिरहाको कल्यानपुर, धनुषाको सबैला र सर्लाहीको मलंगवा नगरपालिका त प्रतिनिधिमुलक घटना मात्र हुन् । प्रदेश २ को अधिकांश पालिकामा जनप्रतिनिधिबीच विवाद देखिएको छ । विवाद देखिएका अधिकांश विषय भागबण्डा रहेको देखिएको छ । बजेट र योजना बाँडफाड, हरहिसाब पार्दशिता, योजनामा कमिशन लेनदेन र व्यक्तिगत स्वार्थ पुरा नहुदा स्थानीय तहका प्रमुख, उप प्रमुख र वडा अध्यक्ष विभाजित भएको देखिन्छ ।
जनप्रतिनिधिबीचको विवादका कारण विकास निर्माणको काम ठप्प छ । सेवाग्राही मारमा परेका छन् । गाउँमै सिंहदरबारको परिकल्पनासाथ गठित स्थानीय तहमा बेथिति अचाक्ली रुपमा बढ्दो छ । कतै विकासनिर्माणका काम ठप्प छन् त कतै योजना सम्पन्न भए पनि भुक्तानी रोकिएका छन् ।
अधिकांश तहमा मेयर र उपमेयरबीच विवाद उत्कर्षमा छ । आन्तरिक विवादका कारण अधिकांश स्थानीय तहमा विनियोजित विकास रकम खर्च हुन सकेको छैन । स्थानीय तहमा देखिएका विवाद समाधानका लागि कसैले पनि खासै पहल गरेको देखिँदैन ।