न्यूजमधेश डेस्क
काठमाडौं,१० चैत्र । राजपरिवारको वंश विनासपछि संग्रहालयमा अनुवाद भएको नारायणहिटी दरबारको २७ वर्षपछि रंगरोगन र मर्मत सम्भार भएको छ ।
अधिराजकुमारी श्रुति शाहको विवाह यता दरबारको कुनै मर्मत सम्भार नभएकोमा अहिले भने सजावट र मर्मतमा ध्यान दिन थालिएको हो । कोभिडको संक्रमण घटेसँगै आन्तरिक पर्यटकको आकर्षण बन्दै आएको दरबार संग्रहालयमा त्यसको ऐना देखिन्छ ।संग्रहालयको महत्वपूर्ण कास्की बैठकमा राखिएको कार्पेट र कुर्सीले बल्ल मुहार फेर्न मौका पाएको छ । संग्रहालयमा भएका बहुमूल्य र ऐतिहासिक सामग्री राजा महाराजा विदेश भ्रमण जाँदा उपहार प्राप्त हुन् ।
त्यतिमात्र कहाँ हो र ? संग्रहालयको मुख्य आकर्षक कक्ष गोरखा राजा महाराजाको विशेष समारोह र संबोधन यही कक्षबाट हुन्थ्यो । राजा वीरेन्द्रले नेपालको संविधान २०४७ यहीँबाट घोषणा गर्नुभएको थियो । यो कक्ष अहिले चिटिक्क पारिएको छ ।
राणा प्रधानमन्त्री वीरशमशेरले आफू र आफना सन्ततिका लागि बनाएको दरबार राणापछि शाह राजाले आफ्नो दरबार बनाएका थिए । राजा त्रिभुवन, महेन्द्र, वीरेन्द्र र ज्ञानेन्द्रले यहीँबाट मुलुकको शासन सम्हाले ।
राजा महेन्द्रको परिकल्पनाअनुसार अमेरिकाबाट प्राविधिक झिकाइ २०२६ सालमा यस स्वरूपको दरबार बनेको हो । कोरोना र बजेट अभावका कारण मर्मत सम्भार नहँुदा असरल्ल अवस्थामा रहेको संरचनालाई त्यसको ऐतिहासिक स्वरुप बिग्रन नदिन तयारी थालिएको हो ।
त्यसो त कोरानाका कारण अस्तब्यस्त बनेको जनजीवन सामान्य बन्दै गएपछि संग्रहालय घुम्न आउने पर्यटकको संख्या बाक्लिएको हो । स्वदेशी विदेशी गरी हाल १ हजारको हाराहारीमा पर्यटक आउने गरेका छन् । जसको दैनिक आम्दानी सरदर १ लाख ५० हजार रहेको छ ।
जे होस् नारायणहिटी दरबार एउटा भवन मात्र नभएर साढे दुई शताब्दी धानेको शासनप्रणालीको साक्षी हो । त्यसैले यसलाई इतिहासको नासोका रूपमा संरक्षण गर्न जरुरी छ ताकि राजनीतिक गतिविधिको तारो बनाउने गल्ती अब नदोहोरियोस् ।