कमलेश ठाकुर
जनकपुरधाम ,३ जेष्ठ । कोरोना भाईरसको नयाँ भेरियन्टको संक्रमढा तिब्र गतिमा फैलिरहेको बेला मुलुकका अधिकांश अस्पतालहरुले अक्सिजनको अभाव झेलि रहेका छन् । यता प्रदेश २ को प्रादेशिक अस्पतालसहितका सरकारी अस्पतालहरुमा अक्सिजन अभाव भएको छ ।
कोरोना भाईरसको संक्रमण समुदाय स्तरमै फैलिन थालेपछि यहाँ अक्सिजनको अभाव देखिएको हो । यहाँका उद्योगहरुले माग अनुसारको अक्सिजन उत्पादन गर्न नसक्दा आपुर्ति अभाव देखिएको व्यवसायीहरुले बताएका छन् । तर चिकित्सकहरुले भने अक्सिजनको कालोबजारी गर्न अभाव देखाइएको आरोप लगाएका छन् ।
प्रदेश २ स्वास्थय निर्देशनालयका निर्देशक डा. प्रमोद यादवले पनि प्रदेश २ मा अक्सिजन अभाव रहेको पुष्टी गरे । ‘तीन दिनदेखि प्रदेश २ को अस्पतालहरुमा अक्सिजन अभाव देखिएको छ,’ उनले भने, ‘अक्सिजन उद्योगबाट नै कम मात्रमा आइरहेको छ । आएकोलाई व्यवस्थापन गर्न नसक्दासमेत अभाव देखिएको छ ।’ अक्सिजन व्यवस्थापनको जिम्मा प्रमुख जिल्ला अधिकारीलाई दिइएको छ ।
प्रादेशिक अस्पताल जनकपुरका मेडिकल सुपरीटेण्डेन्ट डा. प्रमोद कुमार यादवले अक्सिजन अभावले अस्पतालका बिरामी जोखिममा रहेको बताएका छन् । एक सातायता अस्पतालमा माग अनुसारको अक्सिजन नआएको गुनासो गर्दै उनले सरकारी अस्पतालको लागि आएको अक्सिजन नीजिमा जाने गरेको आरोप लगाए । उनले प्रादेशिक अस्पतालमा दैनिक २ सय अक्सिजनको सिलिण्डर आवश्यक भएको तर व्यवस्थापन हुन नसक्दा आपूर्ति जसोतसो एक सय मात्र भइरहेको बताए ।
हाल प्रादेशिक अस्पतालमा ६० जना संक्रमितको उपचार भइरहेको उनले जानकारी दिए । ती मध्ये १४ जना बिरामीको अवस्था अति गम्भीर रहेको भन्दै अक्सिजनकै भरमा बाँचिरहेको समेत उनले बताए । दैनिक दश वटा अक्सिजन सिलिण्डर खपत भइरहेको बताउँदै उनले अस्पतालमा ६ वटा भेण्टिलेटर सञ्चालनमा रहेको र दुई वटा भेन्टिलेटरमा बिरामीको उपचार भइरहेको बताए ।
नीजि अस्पतालमा बिरामीको अवस्था गम्भीर भएपछि मात्रै सरकारीमा रेफर गर्ने गलत प्रवृति रहेको भन्दै यसलाई रोक्न उनले माग गरे । ‘नीजि अस्पतालहरुले बिरामीलाई अचानक सरकारी अस्पतालमा रेफर गर्दिन्छन्,’ उनले भने, ‘त्यो प्रवृति गलत हो । बिरामी समयमा पठाउनु पर्छ कि त पहिले अस्पताललाई जानकारी गराउनु पर्छ ।’
अक्सिजन आपूर्ति एवं व्यवस्थापन समितिका सदस्य तथा धनुषाका प्रहरी नायव उपरीक्षक मकेन्द्र मिश्रले अक्सिजन अभाव देखिएपनि सबै ठाउँमा आपूर्ति भइरहेको दाबी गरे । अक्सिजन ढुवानी गर्ने सवारी सम्बन्धित अस्पतालले नपठाउँदा ढिलो भएको हुन सक्ने उनले अशांका गरे । ‘नीजि र सरकारी भनेर काखापखा भएको छैन्,’उनले भने, ‘व्यवस्थापन राम्रो भइरहेको छ । अक्सिजन अभाव हुन नदिन सरोकार बलासंग छलफल भइरहेको छ ।’
अक्सिजन एकद्वारबाट वितरण
मुख्यमन्त्री लालबाबु राउतले धनुषाका अक्सिजन उद्योग र कोभिड अस्पतालहरुको स्थलगत निरीक्षण गरेका छन् । आइतबार आन्तरिक मामिला तथा कानून मन्त्री ज्ञानेन्द्रकुमार यादव, प्रमुख सचिव गोकर्णमणि दुवाडी, मुख्यन्यायधिवक्ता दिपेन्द्र झा, नेपाल प्रहरीका डिआइजी धिरज प्रताप सिंह र धनुषाका प्रमुख जिल्ला अधिकारी बन्धु प्रसाद बास्तोलासहितको टोलीले जनकपुरधामस्थित मणिपाल मेडिकल कलेजमा निर्माधानीन कोभिड अस्पताल, रमदैयास्थित जानकी मेडिकल कलेजले संञ्चालन गरेको कोभिड अस्पतालको स्थलगत निरीक्षण गरेको हो ।
ढल्केवरस्थित ढल्केवर ग्याँस उद्योग(अक्सीजन प्लान्ट) निरीक्षणको क्रममा मुख्यमन्त्री राउतले उद्योगका सञ्चालकलाई अक्सीजनको वितरण एकद्वारा प्रणाली मार्फत मात्र गर्न निर्देशन दिएका छन् । अक्सिजनको वितरणमा आइतबारबाट एकद्वार प्रणाली लागु गरिएको छ ।
त्यस्तै आइतबार नै मुख्यमन्त्री राउतसहितको टोलीले जनकपुरधामस्थित बेलामा निर्माणाधिन अक्सीजन प्लान्टको समेत अवलोकन गरेको छ । मुख्यमन्त्री राउतले अविलम्ब प्लान्ट सञ्चालन गरि संक्रमितहरुको ज्यानको रक्षा गर्न उद्योगका सञ्चालकलाई आग्रह गरे । बेलास्थित निर्माणधिन उद्योग २४ घण्टामा ६ सय सिलिण्डिर रिफिल गर्न सक्ने क्षमताको अक्सिजन उद्योग हो ।
